In deze blog info over technieken en materialen om bomen af te breken en hout af te vangen. We hebben meer informatie dan hier nu staat - een hele lijst met dingen die nog beschreven moeten worden, vandaar dat we deze pagina de komende tijd regelmatig bij zullen werken.

spring naar:
afvangen, topanker
verbeterde verstelbare sling of strop
knopen voor losgezaagd hout
boeken over knopen en/of afvangen
 

Shizll Jonkel

Kort geleden hebben we de 'cone wedge' met de naam Jonko van Shizll binnen gekregen en gebruikt. Ding is veelzijdiger dan gedacht. In een week hebben we er kronen mee uit bomen gegooid, stammen mee omgekiept en hebben de dames hier hem als piek voor de kerstboom gebruikt.

Jasmijn nu 7 heeft vorig jaar de piek van de kerstboom om zeep geholpen bij het aftuigen. De nieuwe piek op bovenstaande foto. Deze is een stuk duurzamer..


 

Jonkel in plaats van wiggen

Om te testen hebben we een stamdeel van ongeveer 3 meter genomen. Om het omkiepen van een korte stam makkelijker te maken hebben we best wel een diepe kerf gemaakt. Normaal is een kwart van de diameter genoeg.


het indraaien gaat heel goed, veel verder dan er draad  op zit.



Pas op, hij tapt zo goed dat je makkelijk door de breuklijst heen draait waardoor hij meegesleurd wordt met het vallende hout. Volgende keer zal ik hem schuin indraaien zodat hij niet vast komt te zitten.


Ik heb een hartsteek gezaagd om het vellen makkelijker te maken. Daarbij zaag ik het deel van de breuklijst breuklijsten van mij af (boven op foto) altijd groter, zo kan het stamdeel of de boom mijnder makkelijk mijn kant op vallen bij een zaagfout. Het zwarte gedeelte is geen rotting maar vocht uit een holte.

We hebben er inmiddels enkele kronen mee uit bomen gegooid. Daar hebben we geen foto's van omdat we 1 stel handjes hebben. Da's niet genoeg om en de camera met telelens te gebruiken en de afvanglijn wat wrijving te geven.
 

Gewicht

Ding kan mee aan de klimgordel. Hij weegt zonder ratel 482 gram. Das minder dan de helft van de accu van een husq accuzaag (1265 gram).
 

Kappen en afbreken bomen en meer

Vanaf nu gaat het ding mee bij elke klus waarbij afgebroken moet worden.

Maar ook gaan we meer proberen en testen. Voordeel is dat hij ook terug te draaien is, bijvoobeeld bij een zaagfout waarbij zaag is vast komen te zitten door hout onder spanning.

Ook moet ik nog kijken hoe ik kleine kroontjes van bomen moet gooien, van bijvoorbeeld 12 tot 25 cm doorsnede.

Het volgende idee ga ik eens testen op de grond:
https://www.youtube.com/watch?v=QPeDw-zgIEY

Ik wil uiteindelijk kleine kronen kunnen vellen met de Jonko en de handzaag - na inzagen met de kettingzaag.

Afvangen: topanker

Simpelste manier is een eindloos stopje met een poelie. Maar een strop is altijd te kort of te lang. Te lang is een nadeel, dan valt het hout een stuk voordat het afremmen begint. Hierdoor moet er meer energie uit het vallende hout omgezet worden in warmte en krijgt het topanker een hogere belasting. Dat is iets minder veilig.

Een loopiesling of woopiesling is hiervoor een oplossing. Makkelijk, laag gewicht aan de klimgordel en goedkoop.



Groot nadeel is dat de flenzen van de poelie de lijn kunnen beschadigen. Je zou een sling zonder poelie kunnen gebruiken en dan de poelie mat een stalen karabiner kunnen bevestigen, maar dan heb je weer meer meuk mee te zeulen.

Dan is het handiger om een poelie met bajonetsluiting te gebruiken. Kan direct aan sling gehangen worden, geen karabijnhaak nodig. Wordt ook wel afvang blok (block) genoemd. De aansluiting is veel vriendelijker voor de sling.


De linker op de foto is echt lomp maar heel sterk. Ik gebruik hem ook om bomen uit te lieren met een staaldraadlier. Ik gebruik dan de poelie op het gedeelte van de treklijn om een redirect te maken zodat ik de vallende boom niet mijn eigen richting op trek.

De rechter weegt 480 gram en kan makkelijk aan de materiaalhaak op de klimgordel.

Verbeterde verstelbare sling of strop

Er is een verstelbare sling of strop waarbij je meer keuzes hebt in het gebruik. Hieronder de basisconfiguratie: je hebt geen poelie nodig. De zogenaamde arbo-ring geeft al wat wrijving maar is wel vriendelijk voor de afvanglijn. Door die wrijving kan je kleine takken of kleine kronen zonder afvanbolder afvangen.


Voor maximale sterkte is de bovenstaande configuratie geschikt. Ook handig als hout omhoog getrokken moet worden. De poelie loopt soepel. nadeel: er hangt meer dan 250 euro in de boom.


 

Vanaf de grond terug te halen

Maar het grootste voordeel is: het hele systeem is van de grond af terug uit de boom te halen. Stel je moet een minder sterke boom of boomsoort (kastanje!) afbreken. Je eigen gewicht is niet een probleem, maar afvangen is een stap te ver. Bedenk wel dat als je 250 kilo hout afvangt het topanker meer dan 500 kg neerwaartse kracht moet kunnen houden. (2 maal 250 kilo plus het afremmen)

Oplossing is dan om vanaf een andere boom af te vangen. Maar na het afbreken van de boom moet je omhoog de andere boom in om je afvanganker er weer uit te peuteren. Bij deze sling niet dus.


Monteer een balletje aan je afvanglijn en je trekt alles naar beneden vanaf de grond met de afvanglijn. Het balletje kan door de aluminium arboring, maar niet door de kleine karabiner. Die gaat mee naar beneden en trekt de verstelbare strop op zijn beurt naar beneden.

Afvangen: knopen voor losgezaagd hout

Voor zowel het afvangen van de kroon als het afblokken van de stam zijn vele knopen geschikt. Hier mijn persoonlijke voorkeur.
 

Mastworp (clove hitch)

De mastworp is vooral bij kleine diameters makkelijk te knopen. De knoop kan ook makkelijk losgemaakt worden door de grondman. Heel belangrijk is om een veiligheidsknoop te maken, zoals in de foto te zien is.

Nadeel: heel makkelijk om fout te knopen

 

Houtsteek of timmersteek met voorslag (Timber Hitch)

De Houtsteek is vooral makkelijk voor de grondman als de stam op de knoop terrecht komt. Hij is heel makkelijk los te krijgen.

De voorslag is om te voorkomen dat de steek zelf gaat rollen en zo de gladde en/of natte stam laat vallen.

 

Cow Hitch (ongeveer) met mastworp als tie-off

Aangepaste Cow Hitch, in plaats van enkele lus om been een mastworp. Deze knoop blijft ook zonder spanning op de lijn goed stroppen, bovendien is het geheel makkelijker te knopen en af te stellen dan de vorige knopen (in z'n fatsoen te brengen)

Boeken over knopen en/of afvangen

 

1. Jepson, J., Kotwica, B., Jepson, L., & Blair, D. F. (2013). Knots at work: A field guide for the modern arborist.
2. Lingens, D. (2006). Tree climber's knotbook. Stockelsdorf: Schlauverl.
3. Tree Care Industry Association (2011). Best Practices for Rigging in Arboriculture.